Prostata ait temel hastalıklar üç grupta toplanmaktadır: prostatitler, iyi huylu prostat büyümesi (BPH) ve prostat kanseri. Prostatitler; akut evrede prostatta iltihaplanma meydana gelir ve bu durum, ateş, üşüme, titreme, idrar zorluğu ile birlikte idrarda yanma gibi ciddi semptomların ortaya çıkmasına yol açar.

İdrar analizi ve prostat sıvısı analizi sonucunda belirgin bir iltihap tespit edilmekte olup, uygun tedavi uygulandığında bu durum iyileşme göstermektedir. Kronik prostatit, zaman zaman ateşlenme, idrar zorluğu ve titreme gibi genel enfeksiyon belirtilerini sergileyebilir. İdrar tahlilinde iltihap bulguları görülmekte olup, tedavi edildiğinde şikayetler ortadan kalksa da, aralıklarla tekrarlama eğilimi göstermektedir. Kronik noninflamatuar prostatit, kasık bölgesinde ağrı, pelvik bölgede rahatsızlık hissi ve idrarda yanma gibi semptomlarla hastayı huzursuz eden bir durumdur.

Gerçekleştirilen tüm tetkikler normal sonuçlar vermiştir. Tedavi süreci genellikle beklenen düzeyde etkili sonuçlar vermez; bu durum hastaların sıklıkla farklı doktorları ziyaret etmelerine yol açar.

Kronik inflamatuar prostatit durumunda, hastada belirgin bir şikayet bulunmamakla birlikte, laboratuvar testlerinde iltihap bulgularına rastlanır. Tedavi, diğer tiplerde olduğu gibi aynı şekilde uygulanmaktadır. İyi huylu prostat hiperplazisi (BPH), prostatın ortalama ağırlığının yaklaşık 20 gram olduğu durumdur.

Yaşla ilişkili olarak prostatın benign bir biçimde büyümesine Benign Prostat Hiperplazisi (BPH) denir. Prostatın büyümesi, idrar yolunun prostat aracılığıyla geçtiği bölgenin tıkanmasına neden olur. Hasta, idrar yapmakta zorlanmaktadır. Buna bağlı olarak idrar kesesi fonksiyon bozukluğu gelişebilir ve durum ilerlerse böbreklerde yetersizlik ortaya çıkabilir.

Teşhis, idrar akım hızı, prostat spesifik antijen (PSA) düzeyi, idrar analizi ve üre-kreatinin seviyeleri üzerinden gerçekleştirilir. Bunun yanı sıra, uluslararası semptom skoru (IPSS) doldurulmakta ve parmakla rektal muayene de son derece önemli bir prosedür olarak değerlendirilmektedir.

BPH şiddetine bağlı olarak, farmakolojik tedavi seçenekleri değerlendirilebilir ya da gerekli durumlarda cerrahi müdahale uygulanabilir. Hafif şikayetler ve belirtiler varlığında ve BPH'nın idrar yolunu tamamen tıkamadığı durumlarda, öncelikle farmakolojik tedavi uygulanır; eğer bu yönteme yanıt alınamazsa, cerrahi müdahale tercih edilir.

Cerrahi müdahale kapsamında, kapalı sistemle yapılan TURP, TUR-Lazer ve TUR-plazma kinetik gibi yöntemler tercih edilmektedir. Eğer prostat boyutu oldukça büyükse, açık cerrahi uygun bir alternatif teşkil edebilir (daha fazla bilgi için BPH bölümüne başvurunuz).

Prostat kanseri, erkekler arasında en yaygın şekilde teşhis edilen kanser türüdür. Erken teşhis ve tedavi, son derece hayati bir öneme sahiptir. Eğer aile hikayesi mevcutsa, 0 yaş üstü; mevcut değilse, 50 yaş üstü erkeklerin taramadan geçmesi büyük önem taşımaktadır.

Hasta muayenesi sırasında öncelikle parmakla rektal muayene gerçekleştirilir, ardından PSA düzeyi, idrar analizi, üre ve kreatinin testleri ile ultrasonografi uygulaması yapılır. Eğer PSA seviyesi yüksekse ve/veya muayenede şüpheli bulgular mevcutsa, prostat biyopsisi gerçekleştirilecektir.

Kanser tanısı konulduğunda, evrelemesi gerçekleştirilir ve buna bağlı olarak tedavi stratejileri oluşturulur (daha ayrıntılı bilgi için prostat kanseri konusunu inceleyiniz)