Pancar (Beta vulgaris), bir çiçekli bitkiler ailesinden olan Amaranthaceae (ıspanakgiller) içinde bulunan Beta cinsinin en bilinen türüdür. Güney İsveç ve Britanya Adaları'ndan başlayarak Avrupa'nın batı ve oradan da tüm Akdeniz kıyılarınca uzanan bir bölgeye has olan pancar, yumru kökleri ve yaprakları ve şeker pancarı gibi çeşitleriyle, ekonomik olarak önemli bir bitkidir.
Pancar (Beta vulgaris); Chenopodiaceae familyasında bulunan, 1400'e yakın alt türe sahip, yeşil yapraklı kısmı toprağın üzerine çıkan, tipik olarak oval veya dikdörtgen, pürüzsüz, kırmızımsı-mor renge sahip bir kök bitkisidir. Anavatanı Akdeniz olsa da soğuk iklimlerde de bitkinin yetiştiriciliği yapılır.
Kırmızı Pancarın Besin Değeri
Kırmızı pancar içeriğinde birçok değerli vitamin ve mineral barındırır. Kalorisi düşük olan pancar, vücudumuzun ihtiyaç duyduğu tüm vitamin ve mineralleri içerir. 100 gr haşlanmış pancarda şu besin değerleri bulunmaktadır:

Kalori: 44
Protein: 1.7 gr
Yağ: 0.2 gr
Karbonhidrat: 10 gr
Lif: 2 gr
Folat: Günlük Değerin (GD) %20'si
Manganez: GD’nin %14'ü
Bakır: GD’nin %8'i
Potasyum: GD'nin %7'si
Magnezyum: GD'nin %6'sı
C Vitamini: GD'nin %4'ü
B6 Vitamini: GD'nin %4'ü
Demir: GD'nin %4'ü
Kırmızı pancar, folat açısından oldukça zengin bir besindir. Bu durum özellikle büyüme ve gelişme çağında önemli bir rol oynar. Aynı zamanda manganez içerin pancar, kemik oluşumunda, kalp sağlığında ve beyin fonksiyonunu düzenlemede etkili olmaktadır.

Kırmızı Pancarın Faydaları Nelerdir?
Kırmızı pancar, kalorisi ve yağ oranı düşük, vitamin ve mineral açısında oldukça zengin bir besindir. İçeriğindeki folat, manganez bakır açısından önemli bir kaynaktır. Kırmızı pancar beyin, kalp ve sindirim sistemi sağlığını destekler, antiinflamatuar olup iltihapları hafifletmeye yardımcı olabilir ve kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlatacak bileşenlere sahiptir.

Kırmızı pancarı faydaları şu şekilde sıralanabilir:

Tansiyonu kontrol altında tutarak kan basıncını düşürür
İçeriğindeki karbonhidrat sayesinde atletik performansı artırır
Beyin sağlığına fayda sağlar
Zengin lif yapısından dolayı kilo kaybını destekler
Kırmızı pancarın içinde yer alan demir anemiyi önler
Vücuttaki iltihabın azalmasına yardımcı olur
Sindirim sağlığını iyileştirir ve bağırsakları korur
Tansiyonu kontrol altında tutarak kan basıncını düşürür
Kırmızı pancarın içeriğinde bulunan nitrat sayesinde vücutta bulunan kan damarları genişleyerek, kan akışının sağlanmasını ve kan basıncının düşmesinde etkili olur. Bu durum kalp hastalığı ve felç riskinin azalmasını sağlamaktadır.

İçeriğindeki karbonhidrat sayesinde atletik performansı artırır
Nitrat bakımından zengin kırmızı pancar tüketimi sağlıklı yetişkinlerde koşu performansını etkileyerek iyileştiriyor. Kırmızı pancar, spor aktiviteleri için enerji sağlayarak önemli miktarda karbonhidrat içermektedir. Karbonhidratlar, enerji metabolizmasının doğal yapı taşı olarak bilinir. Kırmızı pancar, karbonhidrat birçok gıdanın olumsuz yan etkileri olmadan enerji sağlamada etkili olmaktadır.

Beyin sağlığına fayda sağlar
Kırmızı pancar, içinde bulunan nitratlar nedeniyle beyin sağlığına katkıda bulunur. Nitratlar, demansın erken evrede etki ettiği bölgenin oksijen seviyesinin artırılmasında etkili olur. Yaşlandıkça beyne giden kan akışı azalacağından beyin bilişselliği etkilenebilir. Kırmızı pancar tüketmek bu durumu yavaşlatarak engelleyebilmektedir.

Zengin lif yapısından dolayı kilo kaybını destekler
Besin maddesi ve lif açısından zengin olan kırmızı pancar, kilo verme sürecine katkı sağlar. Kırmızı pancarda bulunan magnezyum ve potasyum, vücuttaki fazla suyu dışarı atmaya yardımcı olarak şişkinlik oluşmasını önlemektedir. Pancar, metabolizmanın hızlanmasında etkili olarak, fazla kilolardan kurtulmaya yardımcı olmaktadır.

Kırmızı pancarın içinde yer alan demir anemiyi önler
Kırmızı pancar, içerdiği demir miktarı sayesinde anemiyi önlemeye yardımcı olarak kırmızı kan hücrelerinin yenilenmesini sağlamaktadır.

Vücuttaki iltihabın azalmasına yardımcı olur
Kırmızı pancar, içeriğindeki lifle, betalain ve anti-inflamatuar bileşikler sayesinde kanın temizlenmesine yardımcı olur. Bunun yanında karaciğerdeki zerinden arınmasına yardımcı olan bir detoks görevi görür. Yüksek orandaki antioksidan içeriği sayesinde iltihap önleyici bir yapıya sahiptir.
Kırmızı Pancar Nasıl Tüketilir?
Salataya çiğ olarak, buharda pişirilerek ya da blenderdan geçirdikten sonra içecek şeklinde kırmızı pancar tüketilebilir. Kırmızı pancar, tüketilmeden önce ince kabuğunun soyulması gerekir.

Kırmızı pancar tüketim şekilleri şu şekilde sıralanır:

Kırmızı pancar, soyulup dilimlenerek salataya eklenebilir ve çiğ olarak tüketilir. Pancarı dilimleyip, tuz, karabiber, limon suyuyla ve baharatlarla sağlıklı bir atıştırmalık hazırlanabilir.
Kırmızı pancarları bütün veya dilimlenmiş olarak kızartabilir ya da buharda pişirilebilir.
Sirkeyle hazırlanan pancar turşusu, yağ oranı düşük, lif açısından zengin, karbonhidrat ve mineral kaynağıdır.
Kırmızı pancarı, blenderdan geçirerek içecek halinde de tüketebilirsiniz.
Pancarın yeşillikleri garnitür olarak ve salatalara eklenerek kullanılabilir. Yapraklar, potasyum, bakır, magnezyum, A, K ve C vitaminleri açısında zengindir. Kronik hastalık riskini önlemeye yardımcı olur.
Kırmızı Pancarın Yan Etkileri Nelerdir?
Kırmızı pancar fazla tüketildiği durumlarda aşağıdaki sorunlara sebep olabilir. Kırmızı pancarın yan etkileri şu şekilde sıralanabilir:

İdrarın pembeye dönmesine sebep olabilir. Bu durum bir sağlık sorunu olmasa da, demir eksikliğinizin olabileceğinin göstergesi olarak görülebilir.
Kırmızı pancar, oksalata içerdiğinden fazla tüketildiğinde böbrek ve mesane taşlarına neden olabilmektedir.
Bazı kişiler kırmızı pancar tükettiklerinde alerji belirtileri olan kızarıklık, kurdeşen, kaşıntı ve hatta titreme geliştirebilir.
Kırmızı pancarın tansiyonu düşürme etkisi sebebiyle, tansiyon ilaçları kullanan kişiler, tüketmeden önce uzman doktora danışabilir.
Hamile kadınlar, nitrata duyarlı olabilecekleri için yüksek düzeyde nitrat içeren kırmızı pancarın tüketiminden kaçınmalıdır
Aşırı kırmızı pancar tüketimi, yüksek lif içeriği nedeniyle hazımsızlığa, mide rahatsızlığına, gevşek dışkıya ve gaza neden olabilir.
Kırmız Pancar Faydaları Hakkında Sık Sorulan Sorular
Kırmızı pancar her gün yenir mi?
Kişi sağlıklı ise ve herhangi bir sağlık problemi bulunmuyorsa kırmızı pancarı her gün tüketmesi sorun yaratmayabilir. Fakat kronik hastalıklar olduğu durumda tüketimine dikkat etmek ve uzman doktordan bu konuda görüş almak önemlidir.

Kırmızı pancar böbreklere iyi gelir mi?
Kırmızı pancar özellikle suyu tüketildiğinde içerisinde yer alan doğal nitratlar vücuttaki nitrik oksit üretimini artmasını sağlar. Nitrik oksit ise kan damarlarını genişlemesine yardımcı olur. Bu da kan akışının düzgün şekilde işlemesine destek olarak fazla idrar üretimini destekler. Böylelikle fazla sıvı ve tuz vücuttan atılarak böbrek sağlığına iyi gelir.